VENÖZ KAN ÖRNEĞİ ALIMI

Çeşitli tetkikler için kullanılması gereken kan örnekleri farklılık göstermektedir. Genel olarak kan örnekleri venöz, arteriyel, kapiller (cilt altı) olmak üzere 3 farklı bölgeden alınmaktadır.
Erişkin kişilerde venöz kan örneği birçok tetkik için yeterli olup, bu sayfada venöz kan alma tekniğine ilişkin bilgiler sunulmaktadır. Arteriyel kan örneği sadece kan gazı ölçümleri için kullanılmaktadır. Bebekler ve özelliği olan bazı erişkin hastalarda ise kapiller kan örnekleri kullanılmaktadır.

Laboratuvar sonuçlarını etkileyebilecek faktörleri en aza indirebilmek için kan alımı öncesinde dikkat edilmesi gereken bazı durumlar vardır. Genel olarak hastalar kan alımından 24 saat öncesinde aşırı fiziksel aktiviteden, alkol ve ilaç kullanımından, diyet değişikliklerinden kaçınmalıdır. Hasta her zaman yattığı saatte yatmalı ve kan alımının en az 1 saat öncesinde kalkmalıdır.

 Kan alma işlemi nasıl uygulanmaktadır?
Günümüzde kan alımı bir çok merkezde vakumlu kan tüpleri kullanılarak gerçekleşmektedir. Bu yöntemin uygulanması şırınga ile kan alma yöntemine göre daha kolay ve doğrudur.
Aşağıda yer alan basamaklar ile gerçekleştirilir

• Kan alımı öncesinde kan alacak kişi tarafından hastanın istek kağıdındaki hastaya ait bilgiler kontrol edilir
• Hastanın açlık örneği vermesi gerekli ise aç olduğu doğrulanır.
• Hastaya kendisini rahat hissedebileceği bir pozisyon verilir.
• İstenilen testlere göre uygun vakumlu kan tüpleri seçilir. Kan alma işleminde kullanılacak iğne ucu, holder olarak adlandırılan ve iğnenin takılması için kullanılan cihaza adapte edilir.
• Kan alımı için ön kolun iç kısmındaki uygun damarlardan biri seçilir. Kan alınacak bölge %70’lik alkol ile ıslatılmış  bir tampon ile içten dışa doğru dairesel hareketlerle temizlenir ve kuruması beklenir. Temizlendikten sonra bölgeye dokunulmamalıdır.
• Kan alınacak bölgenin 10-15 cm üzerinden turnike bağlanır. İğne ile damara nazikçe ve dar açı ile girilir. Kan akışı görüldükten sonra turnike çözülür ve holder oynatılmadan tüpler doldukça, uygun tüpler sırasıyla iğneye doğru itilir.
• İhtiyaç duyulan tüplere kan alındıktan sonra, iğne dikkatli bir şekilde geri çekilir ve kan alma bölgesine kuru bir tampon ya da pamuk  ile basınç uygulanarak kanamanın durması beklenir (Kan alma bölgesi 15 dakika sonra çıkarılabilen bir bant ile kapatılabilir). Bu aşamada kan alınan bölgenin kıvrılmaması, ovulmaması gerekir.
• Pıhtılaşmayı engelleyici madde üzerine alınan kan örnekleri nazikçe alt üst edilir.
• Kullanılan iğne, holderdan çıkarılarak atık kabına atılır.

Test sonuçlarını etkileyen faktörler
Aşağıdaki tabloda test sonuçlarını etkileyebilecek bazı faktörler ve bu faktörlerden etkilenen testler yer almaktadır.